Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sulama Sistemleri Sınav Soruları
SORULAR
1. Sulama nedir ? Kısaca açıklayınız ?
2. Sulamanın faydaları nelerdir 3 madde yazınız ?
3. Sulama çeşitleri nelerdir ?
4. Önemli sulama kaynaklarımız nelerdir ?
5. Sulama projelerinde yapılacak etüt çalışmaları nelerdir ?
CEVAPLAR
1) Bitkilerin normal gelişmesi için gerekli olan fakat doğal yollarla karşılanamayan suyun zamanında, bitkinin istediği miktarda ve uygun biçimde toprağa verilmesine sulama denir. İyi bir sulama optimum yolla yapılabilenidir.
2) Sulama ile birim alandan elde edilen ürün miktarı artar. Bu artış kuraklığa bağlı olarak 4-5 kat olabilir.
Sulama ile bir yılda birden fazla ürün alınabilmektedir. Kurak bölgelerde nadas ile iki yılda ancak bir ürün alınabildiği halde, sulanan alanlarda, sıcaklığa bağlı olarak aynı yılda birden fazla ürün alınabilmektedir.
Sulama ile geliri daha fazla olan bitki yetiştirilebilmektedir. Sulanmayan alanlarda yalnız birkaç ürün çeşidi ekilebildiği halde, bu bölgelerde Sulama yapılınca, daha fazla gelir getiren bitkiler ekilebilmektedir ve dolayısıyla üreticinin geliri artmaktadır.
3) Mevcut sulama suyunun çokluğuna ve azlığına göre, arazinin topoğrafyasına ve bitki çeşidine göre, sulanan toprağın da cinsine göre en elverişli neticeyi veren sulama metodu değişiktir. Sulama metotları genellikle yerüstünden veya yeraltından olmak üzeri ikiye ayrılır.
1-)YERÜSTÜ SULAMA
A)Sedli bahçe sulama
• –Hafif eğimli arazide kullanılır.
• -eğim istikametine göre 10-15. genişlikli dikdörgenler bölünür.
• -sedlerin paralel olması sulamayı kolaylaştırır.
• -yapılan dikdörgenler 30- 50 cm basit setlerle ayrılır.
B) Tava Sulaması(Düzgün yüzey sulaması)
• – Yatay arazi uygun tavalara(satıhlara) ayrılır.
• -Su ani olarak tatbik edilir ve tava su ile dolar.
C) Tesviye Aralıklarıyla Sulama
• -Suyu araziye götüren arklar tesviye eğrileri boyunca kıvrılarak gider.
• -Arka su verilir ve biraz taşması sağlanarak eğim boyunca yayılır.
• -Çok eğimli arazide kullanılır.
• -Tesviye eğrileri arasında 10-50m olmalıdır.
D) Serpiçtirmeç Sulama
• Su araziye basınçlı borularla getirilir.
• Fıskiye borulara bağlanarak homojen olarak dağıtılır.
E) Damlama sulama
• –En pahalı ve en verimli yöntemdir.
• -Su yeterince ve faydalı biçimde verilir.
• -Toprak erozyonu yoktur.
• 2-YERALTINDAN SULAMA
Terleyen Boru ile sulama
• Terleyen boru hem toprak üstü hem de toprak altında rahatlıkla kullanılabilir.
• Mevcut sulama sistemleri damlatıcılı olduğundan kireç, bitki kökleri, taş ve hava şartlarından dolayı tıkanır. Terleyen boru sisteminde damlatıcı bulunmayıp terleyerek sulama yapılır. Bu sayede tıkanma sorunu yaşanmaz.
• Düşük basınçla çalıştığı için enerji sarfiyatı oldukça azdır.(0.6-1.0 Bar)
4) Seyhan 110 000 hektar
Ahmetli 45 000 hektar
Çumra 45 000 hektar
Iğdır 25000 hektar
Maraş 25000 hektar
Türkiye’ de sulamanın 3,32 milyon hektarını D.S.İ, 1 milyon hektarını İl Özel İdaresi, 2.4 milyon hektarın ise özel kişi veya kuruluşlar, 1milyon hektarı halk tarafından sulanmaktadır.
5) Sulama için ne kadar su mevcut olduğunun tespiti.
Sulamada kullanılacak suyun kalitesi.
Mevcut suyun mevsimlere göre dağılışı.
Baraj gerektirip gerektirmediğinin tespiti.
Mevcut su ihtiyacı.
Gerekli baraj, derivasyon kanallarının planlanması.
Drenaj tesislerinin planlanması.