Çan Eğrisi Nedir?

Çan eğrisi sistemindeki en büyük amaç; öğrencilerin aldığı notlara göre değil, o dersi alan bir grup öğrenci içerisindeki gösterdikleri performansa göre notlandırmaktır. Performans, bir öğrencinin sınıf ortalamasına göre hangi konumda olduğudur. Bu sistem sınıfın ortalaması ve standart sapmasına göre şekilleniyor.

Her ders için harf aralığı sistemi farklılaşır. Örneğin, bir derste 35 puan geçme notuyken diğer derslerde 75 puan olabilir. Dolayısıyla öğrenciler harf notunu bilmeden dersten geçip geçmeyeceğini de öğrenemez.

Pandemi sürecinde AÖF sınavları bu durumun en büyük örneği oldu. 90 notunun karşılığı D,C harf notları oldu. Online olduğu için herkes yardımlaşma içerisinde notlarını yüksek tuttu. Herkes yüksek not aldığı için çan eğrisi sebebiyle harf notları düşük geldi.

Notumu Nasıl Hesaplayacağım?

Bu sistemde öğrencilerin aldığı sınıf içi ortalama not ve standart sapma en önemli faktördür. Birkaç istatiksel işlem ardından sistem notları hesaplar.

Çan eğrisi not hesaplama için ders hocasının faktörü de önemlidir. Akademisyenler, ilgili ders için geçme notunu düşürüp yükseltebilir. Örneğin, sınıf ortalaması 50 iken akademisyen geçme notunu 70 puana yükseltme hakkına sahiptir. Ancak bu durum genelde yaşanmaz.

Çan eğrisi not hesaplama sistemi için kullanılan formül:

(Ham Başarı Notu* – Sınıfın HBN ortalaması) / Standart sapma)

Standart sapma hocalar tarafından belirleneceği için net bir hesap yapmak oldukça zordur. Aynı zamanda hocalar, belirli puanları değerlendirme dışı bırakabilir. Örneğin, 10 veya 100 alan öğrencileri değerlendirme dışı bıraktığında ortalama da değişecektir.

Sınıfın ortalama puanı 50, standart sapma 5 olduğu takdirde:

50 – 54,99 puan aralığı: CC

55 – 55,99 puan aralığı: CB

60 – 64,99 puan aralığı: BB

65 – 69,99 puan aralığı: BA

70 ve 70 puan üstü: AA

Olarak değerlendirilecek.

Çan Eğrisi Sisteminin Avantajları

• Sınavın çok zor olması halinde sınıfın genel ortalaması düşük olacaktır, bu da sınavdan düşük bir puan alan öğrencinin dersten geçmesine yardımcı olur.
• Sınıfın genel not ortalamasından birkaç puan da olsa yüksek alan öğrenciler dersten başarılı olur.
• Sınıf ortalaması düşük olduğunda öğrenciler 35 puan aldığında bile CB harf notu ile dersi geçebilir.
• Öğrenciler, genelde 90 puan üstünde AA almaya hak kazanır ancak genel ortalamanın düşük olduğu durumlarda 65 puanla da AA alınabilir.
• Hocalar; çevresel faktörleri, sınav anında yaşanan olumsuz durumları veya öğrenci notlarını göz önünde bulundurarak sınıf ortalamasının altında bir puanı baraj olarak belirleyebilir.

Çan Eğrisi Sisteminin Dezavantajları

• Sınıf içi genel ortalama yüksek olduğunda 80 puan alsanız dahi harf notunuz DD olabilir ve sınıfta kalabilirsiniz.
• Sınıf içinde öğrencilerin birbirinden not saklaması vb. problemlere yol açabilir.
• Rekabet duygunuzu artırır.