Lise Mezunu Sınavsız Üniversite Okuyabilir Mi?
Sınavsız üniversiteye yerleşmek mümkün mü? Türkiye’de 83 milyon nüfusa sahip 209 üniversite var. Öğrenci sayısı da 9 milyona yakın. Bu öğrenci sayısı ile birlikte Türkiye, Avrupa Yükseköğretim alanında en fazla öğrencisi olan ilk ülke olmuştur. 209 üniversitede toplamda 58 bin program bulunmaktadır. Bu şekilde yüksek sayılı programlar ve üniversiteler arasında yabancı uyruklu öğrencilerin sayısı da oldukça fazla. Bu makalemizde sınavsız üniversite var mı bunu paylaşacağız.
Her Ülkenin Sistemi Farklı
Çoğunda, üniversiteye giriş sisteminde bir sınav ya da seçme sistemi uygulanmaktadır. Şili, İran, Çin ve Japonya’da, Türkiye’ye benzer şekilde merkezi sınavlar yapılıyor olmakta. Bazı devletlerde üniversiteler, sınavsız üniversiteye yerleşme sınavını kendileri yapmakta. Bazılarında ise üniversiteler, öğrenciler arasından merkezi lise olgunluk sınavına göre seçim yapmaktadır.
ABD’de öğrenciler, lise mezuniyet notları ile sınav sonuçlarına göre seçiliyor. İngiltere’de bölümlerin belirlediği alanlarda merkezi sınav sonuçlarına göre seçiliyor. Japonya’da Nyugaku Shiken adlı bir çeşit sınav vardır. Yeterli puan alan öğrenciler, üniversitelerin özel sınavını da başarırsa üniversiteye kayıt yaptırabiliyor. Nüfusu 1,4 milyar olan Çin, öğrencilerin üniversiteye talebinin en yüksek olduğu ülke. Yılda 9 milyon aday öğrenci, Gaokao adlı sınava girmekte. Güney Kore’de Su-neung sınavı, Avustralya’da GAT sınavı, İsveç’te Högskoleprovet sınavı, Rusya’da EGE sınavı, Fransa’da Bakalorya sınavı, Almanya’da Abitur sınavı her yıl öğrencilere uygulanmaktadır.
Sınavsız üniversite modeli istiyorsak “Yerine ne koyulacak?” diye düşünmek gerekir. Şartlar bu şekildeyken yerine çok güvenilir bir sistem getirilmediği sürece değiştirilmesi çok riskli.
Belki de sınavsız üniversiteye yerleşmede en doğrusu lise bitirme sınavları. Mesela Kanada’da üniversiteye giriş sınavı yoktur ancak merkezi lise bitirme sınavı vardır. Herkes aynı sınava giriyor. Belki de üniversite şeffaf bir şekilde kendi sınavını yapmalı ve sonucunu açıklamalı.
Geçtiğimiz yıllarda son döneme kadar, mesleki ve teknik eğitim veren okullardan mezun olan öğrenciler, kendi branşlarında eğitim veren bir üniversiteye kayıt yaptırabilme imkânına sahipti. 2016 yılında sınavsız geçiş son kez uygulanmıştır. Artık, en azından şu an için sınavsız üniversite okuma durumu söz konusu değildir.
İçindekiler
