SAYIŞTAY ÇIKMIŞ İKTİSAT SORULARI (ÇÖZÜMLÜ)
İşsizlikle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Bir ülkede çalışabilecek durumda olan ve çalışmak isteyenlerin bir bölümünün işinin olmamasına işsizlik denir.
B) Çalışabilecek durumda olan kişilerden bir bölümünün çalışmamayı tercih etmeleri sonucu çıkan işsizliğe iradi işsizlik denir. .
C) İşsizlik kavramı iradi işsizliği işsizlik kavramı içine almaz, sadece gayri iradi işsizliği kapsar.
D) Bir ekonomide reel gayri safi yurt içi hasıla azalırsa işsizlikte azalır.
E) İşsizlik karşı yönlü devrevi bir değiş
ÇÖZÜM
Bir ekonomide reel gayri safi yurt içi hasıla azalınca mal ve hizmet miktarı azalır ve dolayısıyla çalıştırılan emek miktarı da azalır, işsizlik artar. Kısaca işsizlikreel GDP ile ters yönde birlikte hareket eder. Dolayısıyla işsizlik karşı yönlüdevrevi bir değişkendir de. (Prof. Dr. Erdal M. Unsal Makro İktisat s. 13)
(Cevap D)
Aşagıdakilerden hangisi GSMH’nin tanımını vermektedir?
A) Bir ekonomide belli bir dönemde üretilen nihai malların piyasa değeridir.
B) Bir ekonomide belli bir dönemde üretilen ara mal ve hizmetlerin piyasa değ
C) Bir ekonomide belli bir dönemde üretilen nihai mal ve hizmetlerin piyasa değ
D) Bir ekonomide belli bir dönemde üretilen ara ve nihai mal ve hizmetlerin piyasa değ
E) Bir ekonomide belli bir dönemde üretilen tüm mal ve hizmetlerin piyasa değ
ÇÖZÜM
“GSMH, belli bir ülkede belli bir dönemde üretilen nihai mal ve hizmetlerin değeridir. Nihai mal ve hizmetler, ekonomideki üretici birimlerin üretimdearamalı olarak kullanmayacağı, tüketim yatırım ve ihracat için kullanıma hazır mal ve hizmetlerdir. Nihai mal ve hizmetlerin özellikle belirtilmesi çift(mükerrer) saymadan kurtulmak içindir. Örneğin bakkaldan aldığımız ekmeğin değerini hesaba katmakla değirmenciye satılan buğdayın, fırıncıya satılan unun, bakkala fırıncının sattığı ekmeğin değerini de hesaba katmışoluruz. Bu nedenle nihai aşamadan önceki aşamalarda yapıln mübadeleler GSMH içine girmezler.” (Kemal Yıldırım, Makro Ekonomi, sayfa 46)
(Cevap C)
Aşağıdakilerden hangisi gayri safi milli hasıla (GSMH) ile gayri safi yurtiçi hasıla arasındaki ilişkiyi vermektedir?
A) GSMH = GSYH + Net Dış Sermaye Girişi
B) GSMH = GSYH + Net Dış Faktör Geliri
C) GSMH = GSYH + Net Dış Resmi Rezerv Değişmesi
D) GSMH = GSYH + Net Dış Turizm Geliri
E) GSMH = GSYH + Net Dış Yatırım Tutarı
ÇÖZÜM
“GSYH, yurtiçinde üretilmiş nihai mal ve hizmetlerin değeridir. GSMH ise bir ülke vatandaşlarının
ürettiği bütün ekonomik değerleri içermektedir. Buna göre GSYH’nin bir kısmı diğer ülke vatandaşlarınca
üretilmiş olabileceği gibi, GSMH’nin bir kısmı da ülkenin diğer ülkelerde yerleşik vatandaşlarınca üretilmiş
olabilir. Kısaca bu iki kavram sadece kapsadığı coğrafi alan bakımından farklılık gösterir.
GSYH + Net dış faktör geliri = GSMH
GSMH, GSYH’den fazla ise ülkenin vatandaşları yurt dışında, yabancıların oülkede ürettiklerinden fazla
katma değer üretiyor demektir.” (Kemal Yıldırım, Makro Ekonomi, sayfa 52)
(Cevap B)
Aşağıdakilerden hangisi harcanabilir geliri ifade etmektedir?
A) Harcanabilir Gelir ± Kişisel Gelir – Dolaylı Vergiler – Dolaysız Vergiler + Transferler
B) Harcanabilir Gelir = Kişisel Gelir – Dolaylı vergiler – Dolaysız vergiler
C) Harcanabilir Gelir = Kişisel Gelir + Transferler
D) Harcanabilir Gelir = Kişisel Gelir – Dolaylı Vergiler
E) Harcanabilir Gelir = Kişisel Gelir – Dolaysız Vergiler
ÇÖZÜM
“Harcanabilir gelir, kişileri en çok ilgilendiren gelir kavramıdır. Bireyler bu gelir üzerinde diledikleri gibi
tasarrufta ‘bulunabilirler. Harcanabilir gelir, kişisel gelirden gelir vergisi ve diğer kanuni ödemeler
yapıldıktan sonra elde kalan tutardır. Harcanabilir gelir ya tüketilir ya da tasarruf edilir.
Harcanabilir Gelir = Kişisel Gelir – Dolaysız Vergiler
Harcanabilir Gelir = Tüketim + Tasarruf”
(Kemal Yıldırım, Makro Ekonomi, sayfa 54)
(Cevap E)
Aşağıdakilerden hangisi GSMH deflatörünü ifade etmektedir?
A) Bir dönemin nominal GSMH’sinin reel GSMH’sine oranıdır.
B) Bir dönemin reel GSMH’sinin nominal GSMH’sine oranıdır.
C) Bir dönemin potansiyel GSMH’sinin fiili GSMH’sine oranıdır.
D) Bir dönemin fiili GSMH’sinin potansiyel GSMH’sine oranıdır.
E) Bir dönemin reel GSMH’sinin fiili GSMH’sine oranıdır.
ÇÖZÜM
“GSMH zımni deflatörü, bir dönemin nominal GSMH’sinin reel GSMH’sine oranıdır ve baz alınan yıl ile
ölçümü yapılan yıl arasındaki fiyat değişiminin bir ölçüsüdür. GSMH deflatörü, ekonomide üretilen tüm
malları ve hizmetleri içeren, oldukça geniş kapsamlı bir fiyat endeksidir.” (Kemal Yıldırım,
Makro Ekonomi, sayfa 61)
(Cevap A)